1. Ogólne zasady dotyczące organizowania i przeprowadzania walidacji
Podmioty przeprowadzające walidację opisują w formalnym dokumencie wszystkie etapy ustanowionego, wdrożonego i utrzymanego wewnętrznego programu, zapewniającego jakość procesu walidacji i certyfikacji. Podmioty przeprowadzające walidację, dokumentując wdrożony program walidacji i certyfikacji, zapewniają i uwzględniają w nim w szczególności:
a) kadrę, składającą się z osób posiadających kompetencje z zakresu specyfiki kwalifikacji oraz kompetencje z zakresu tworzenia procesu walidacji, w tym wyniki przeprowadzonej oceny kompetencji,
b) plany szkoleń rozwijające kompetencje dysponowanej kadry,
c) wdrożone procedury zapewniające spójne administrowanie egzaminami z części teoretycznej i praktycznej,
d) wdrożone bezstronne, niezależne, uczciwe, wiarygodne i bezpieczne standardy i kryteria dokonywanej oceny formalnej i merytorycznej,
e) procedurę eliminującą potencjalne konflikty interesów pomiędzy egzaminatorami a osobami przystępującymi do procesu walidacji i certyfikacji i uczestniczącymi w tych procesach,
f) procedurę rozdzielającą proces nauczania/szkolenia od walidacji i certyfikacji osób,
g) bezstronną i niezależną procedurę odwoławczą, w ramach której osoby uczestniczące w procesie walidacji i certyfikacji mają możliwość odwołania się od decyzji dotyczących spełnienia wymogów formalnych i samych egzaminów oraz złożenia wyjaśnień,
h) wyników działania egzaminatorów oraz wiarygodność ocen przez nich dokonywanych, w celu wyeliminowania ewentualnych niedociągnięć,
i) dostępne oraz upublicznione standardy i kryteria w zakresie dokonywania oceny formalnej (np. prawidłowości złożonej dokumentacji) oraz w zakresie dokonywania oceny merytorycznej (np. dokumentowania efektów uczenia się).
2. Metody stosowane w walidacji
Walidacja obejmuje 2 etapy: część teoretyczną i praktyczną egzaminu. Egzaminy z części teoretycznej i praktycznej przeprowadza się w taki sposób, aby oceniać kompetencje, na podstawie programu oraz zgodnie z nim, wybranymi metodami: pisemną, ustną, z wykorzystaniem testu, zadań praktycznych, za pomocą obserwacji, symulacji lub innymi i obiektywnymi metodami.
3. Zasoby kadrowe – kompetencje osób przeprowadzających walidację
Część teoretyczna egzaminu przeprowadzana jest przez zespół egzaminacyjny, w którego skład wchodzą:
a) asystent techniczny, który organizuje zaplecze techniczne do przeprowadzenia weryfikacji, w tym poszczególne stanowiska egzaminacyjne przed egzaminem, oraz zapewnia poprawną funkcjonalność informatycznego oprogramowania egzaminacyjnego wykorzystywanego podczas egzaminu – o ile taki został wdrożony przez podmiot przeprowadzający walidację i certyfikację,
b) egzaminator, który nadzoruje przebieg egzaminu i ocenia wyniki testu, zgodnie z kryteriami weryfikacji.
W przypadku posiadania przez instytucję przeprowadzającą walidację i certyfikację wdrożonego systemu informatycznego do realizacji części teoretycznej egzaminu (test wiedzy) część ta może odbywać się bez udziału egzaminatora, w obecności asystenta technicznego.
Część praktyczna egzaminu jest przeprowadzana przez zespół egzaminacyjny, w którego skład wchodzą:
a) asystent techniczny, który organizuje zaplecze techniczne do przeprowadzenia weryfikacji, w tym poszczególne stanowiska egzaminacyjne przed egzaminem, oraz zapewnia poprawną pracę narzędzi i sprzętu wykorzystywanego podczas egzaminu,
b) co najmniej dwóch egzaminatorów, którzy nadzorują przebieg egzaminu i oceniają kandydatów, zgodnie z kryteriami weryfikacji.
Asystentem technicznym egzaminu powinna być osoba spełniająca następujące warunki:
a) posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
b) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe,
c) posiada co najmniej wykształcenie średnie,
d) posiada znajomość obsługi informatycznego oprogramowania egzaminacyjnego, wykorzystywanego podczas egzaminu – o ile taki został wdrożony przez podmiot przeprowadzający walidację i certyfikację.
Egzaminatorem części teoretycznej i praktycznej egzaminu powinna być osoba spełniająca następujące warunki:
a) posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
b) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe,
c) nie była prawomocnie ukarana karami dyscyplinarnymi dla nauczycieli, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 1189),
d) korzysta z pełni praw publicznych,
e) posiada znajomość obsługi informatycznego oprogramowania egzaminacyjnego wykorzystywanego podczas egzaminu – o ile taki został wdrożony przez podmiot przeprowadzający walidację i certyfikację,
f) posiada minimum 2-letnie doświadczenie zawodowe na stanowiskach: inżyniera budowy nadzorującego montaż stolarki budowlanej, majstra budowy lub szefa grupy montażystów w zakresie montażu stolarki budowlanej,
g) oraz spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:
– posiada minimum 3-letnie doświadczenie zawodowe w prowadzeniu zajęć dydaktycznych lub przeprowadzaniu egzaminów lub
– posiada dyplom ukończenia studiów wyższych zakończonych uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera albo magistra inżyniera na kierunku: budownictwo, inżynieria środowiska lub architektura, lub
– posiada co najmniej wykształcenie zawodowe w zawodach: cieśla, dekarz, monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie lub techniczne w zawodzie technik budownictwa, lub
– posiada uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjno-budowlanej, lub
– posiada certyfikaty producentów stolarki budowlanej.
4. Sposób prowadzenia walidacji oraz warunki organizacyjne, lokalowe i techniczne niezbędne do prawidłowego przeprowadzania walidacji.
Jako pierwsza przeprowadzana jest część teoretyczna egzaminu. Po zaliczeniu części teoretycznej osoba egzaminowana może przystąpić do części praktycznej egzaminu.
Część teoretyczna i praktyczna egzaminu może odbywać się w jednym dniu lub w dwóch różnych terminach. Nieprzystąpienie do części praktycznej egzaminu w czasie dłuższym niż 3 miesiące od zdania części teoretycznej wymaga jej powtórzenia.
Osoba egzaminowana zobowiązana jest do przestrzegania zasad w zakresie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz wymagań sanitarno-higienicznych obowiązujących w miejscu przeprowadzenia egzaminu. Osoba przystępująca do egzaminu przed wejściem na salę egzaminacyjną zakłada odpowiednie ubranie ochronne właściwe dla wykonywanych zadań praktycznych egzaminu.
Egzamin praktyczny składa się z zadań praktycznych do samodzielnego wykonania, w warunkach zbliżonych do rzeczywistych. Liczbę zadań i stopień ich złożoności dostosowuje się odpowiednio do specyfiki poszczególnych efektów uczenia się w zestawach (umiejętności) wymaganych dla kwalifikacji.
Część praktyczna egzaminu polega na wylosowaniu zadań praktycznych oraz praktycznym ich wykonaniu w pomieszczeniu wyposażonym w stanowiska odzwierciedlające rzeczywiste warunki pracy.
W przypadku kiedy wykonywane zadania praktyczne wymagają asysty np. z uwagi na ciężar czy budowę wyrobu montowanego, osoby egzaminowane powinny mieć możliwość wzajemnej pomocy fizycznej jako jednego z elementów weryfikacji efektów uczenia się dodatkowo odzwierciedlających naturalne warunki pracy w ekipie montażowej.
Praktyczną część egzaminu przeprowadza się w pomieszczeniu wyposażonym w stanowiska umożliwiające montaż i demontaż okien, drzwi balkonowych, drzwi wewnętrznych i zewnętrznych, bram i krat. Stanowiska takie powinny się składać
z fragmentów ścian w otworem okiennym i drzwiowym, wykonanych w technologii ściany murowanej oraz szkieletowej.
Stanowisko do montażu okien dachowych powinno się składać z fragmentu więźby dachowej. Stanowisko do montażu bram garażowych powinno składać się z fragmentu ściany, wykonanego w technologii ściany murowanej o odpowiedniej wysokości, szerokości oraz grubości, dającego możliwość montażu dowolnych elementów bramy.
Pomieszczenie powinno być wyposażone również w blaty robocze, podstawowy sprzęt mierniczy oraz zestawy narzędzi i materiałów niezbędnych do przeprowadzenia montażu dowolnego rodzaju stolarki budowlanej.